उच्च सुरक्षा नोंदणी प्लेट्स (HSRP) – महाराष्ट्रात ईतर राज्यांच्या तुलनेत दर‌ जास्त

उच्च सुरक्षा नोंदणी प्लेट्स (HSRP) – महाराष्ट्रात ईतर राज्यांच्या तुलनेत दर‌ जास्त 

‌‌‍ HSPR Number plate चे दर महाराष्ट्रात जास्त का?

भारत सरकारने सर्व मोटार वाहनांसाठी उच्च सुरक्षा नोंदणी प्लेट्स (HSRP) अनिवार्य केल्या आहेत. या प्लेट्समध्ये विविध सुरक्षा वैशिष्ट्ये असतात, जसे की क्रोमियम होलोग्राम, लेजर नंबरिंग आणि न वापरणी योग्य स्नॅप लॉक. तथापि, या प्लेट्सची किंमत विविध राज्यांमध्ये विविधतेने बदलते, ज्यामुळे वाद निर्माण झाले आहेत.

महाराष्ट्रात, HSRP प्लेट्सची किंमत विवादाचा विषय बनली आहे. राज्य सरकारने HSRP प्लेट्ससाठी दर निश्चित केले आहेत. दोन चाकांच्या वाहनांसाठी ₹४५०, तीन चाकांच्या वाहनांसाठी ₹५०० आणि चार चाकांच्या वाहनांसाठी ₹७४५ दर आहेत. या दरांमध्ये प्लेट्सची किंमत आणि बसवण्याचे शुल्क समाविष्ट आहे. महाराष्ट्र सरकारने सांगितले आहे की हे दर अन्य राज्यांच्या तुलनेत योग्य आहेत.

ईतर राज्यांच्या तुलनेत महाराष्ट्रात दर अधिक

विरोधी पक्षांच्या दाव्यांनुसार, महाराष्ट्रातील HSRP शुल्क इतर राज्यांच्या तुलनेत खूप जास्त आहे. उदाहरणार्थ, गोव्यात दोन चाकांच्या वाहनांसाठी शुल्क ₹१५५ आहे, तर महाराष्ट्रात ते ₹४५० आहे. तसेच, चार चाकांच्या वाहनांसाठी गोव्यात शुल्क ₹२०३ आहे, पण महाराष्ट्रात ते ₹७४५ आहे. आंध्र प्रदेश, राजस्थान, गुजरात आणि पंजाब सारख्या राज्यांमध्ये हे शुल्क कमी आहेत

दुचाकीच्या नंबर प्लेटसाठी गोव्यात १५५ तर गुजरातमध्ये १६० रुपये आकारण्यात येतायत. मात्र याच्या जवळपास तिप्पट किमत महाराष्ट्रत द्यावी लागतेय. महाराथ्रत दुचाकीसाठी ४५० रुपये इतकी क्कम ह्यावी लागणार आहे. आंध्र प्रदेशात २४५ आणि झारखंडमध्ये 3०० रुपये आकारले जातायत.

चारचाकी गाड्यांच्या नंबर प्लेटसाठी गोव्यात सर्वात कमी फक्त २०३ रुपये आकारले जातायत. तर महाराष्ट्रात याच नंबर प्लेटसाठी ७৬४ रुपये घेण्यात येतायत.गुजरातमध्ये ४६० रुपयांमध्ये चार चाकी गाडीची एसएसआरपी नंबर प्लेट तयार करुन दिली जातेय.

अवजड वाहनांच्या नंबर प्लेटसाठी गोव्यात २३२ रुपये आकारले जातायत. गुजरातमध्ये ४८० रुपये तर महाराष्ट्रत ४७५ रुपये मोजावे लागत आहेत. तर आँध्र प्रदेशात ६४९ रुपये आणि झारखंडमध्ये ५७० रुपये आकारण्यात येतायत.

विरोधीपक्ष आणि नागरीकांनी काही प्रश्न उपस्थित केले आहेत.

विरुधि पक्षांनी, शिवसेना (ठाकरे) काँग्रेस आणि राष्ट्रवादी (शरद पवार) यांनी, HSRP प्लेट्ससाठी मंजूर केलेल्या करारांचा तपास करण्याची मागणी केली आहे. त्यांनी आरोप केला आहे की वाढिव शुल्क वाहन मालकांना लूट करण्याचा मार्ग आहे आणि प्रक्रियेत पारदर्शकता राहावी अशी मागणी केली आहे. त्यांनी HSRP प्लेट्स बसवण्यासाठीची अंतिम मुदत वाढवण्याची आणि अनावश्यक मर्यादा काढून टाकण्याची मागणी केली आहे.

महाराष्ट्रातील वाहनधारकांना भेडसावणाऱ्या समस्या

नंबर प्लेटसाठी अनावश्यक खर्च – इतर राज्यांच्या तुलनेत अधिक दर.

नवीन सिस्टम सक्तीने लादली जाणे – जुन्या वाहनांसाठी सक्ती का?

अत्यंत जटिल प्रक्रिया – ऑनलाइन अपॉइंटमेंट, एजन्सीकडून फिटिंगचा आग्रह.

कंत्राटीकरणाचा मुद्दा – विशिष्ट कंपन्यांनाच लाभ देण्यासाठी हा निर्णय?

HSRP नंबर प्लेटचं कंत्राट – हजारो कोटींचा व्यवहार?

महाराष्ट्र परिवहन विभागाने देशातील सर्वाधिक दर असणाऱ्या तीन कंपन्यांना HSRP नंबर प्लेट तयार करण्याचे कंत्राट दिले आहे.

FTA HSRP Solutions Pvt. Ltd. या गुजरातस्थित कंपनीला जळगावसह महाराष्ट्रातील बहुतांश भागात काम देण्यात आले आहे.

या कंत्राटाची एकूण रक्कम 600 कोटी दाखवण्यात आली असली तरी, प्रत्यक्षात संपूर्ण महाराष्ट्रातील वाहनांवर ही नंबर प्लेट बसवल्यास हा व्यवहार 1,500 कोटींपर्यंत जाऊ शकतो, असा आरोप जनमंच संघटनेचे अध्यक्ष राजीव जगताप यांनी केला आहे.

HSRP सक्तीमागचे कारण? वाहनधारकांचा आक्षेप

2019 पासून विक्री होणाऱ्या सर्व नवीन वाहनांना HSRP नंबर प्लेट बसवूनच दिली जात आहे. मग जुन्या वाहनधारकांना वेठीस का धरले जाते?

HSRP नंबर प्लेटवरील QR कोड स्कॅन करून वाहनाची सर्व माहिती मिळते, असे सांगितले जाते. पण सध्याच्या वाहन 4 प्रणालीद्वारेही पोलिसांना ही माहिती सहज मिळते. मग नवीन नंबर प्लेटची गरजच काय?

HSRP नंबर प्लेटसाठी एजन्सी नियुक्त करून ऑनलाइन अपॉइंटमेंट घेण्याची अट घालण्यात आली आहे, ज्यामुळे संपूर्ण प्रक्रिया त्रासदायक आणि खर्चिक ठरत आहे.

इतर राज्यांमध्ये HSRP नंबर प्लेट ₹150-₹450 दरम्यान उपलब्ध असताना, महाराष्ट्रात तब्बल ₹745 शुल्क का आकारले जाते?

महाराष्ट्रातील HSRP शुल्कांवरील वाद चर्चेत पारदर्शकता राखणे आवश्यक आहे. सरकारने सांगितले आहे की दर योग्य आहेत, परंतु विरोधी पक्षाच्या उच्च शुल्कांच्या चिंतांचा दुर्लक्ष करता येणार नाही. हे पाहणे बाकी आहे की सरकार या समस्यांवर कसे उपाय करते आणि वाहन मालकांना अतिरिक्त अयोग्य भार देण्यापासून कसे वाचवते.

अधिक माहितीसाठी, आपण [महाराष्ट्र मोटार वाहन विभागाच्या वेबसाईट ला (https://transport.maharashtra.gov.in/1125/HSRP) भेट देऊ शकता.